TÀI LIỆU:
DẠY KỸ NĂNG SỐNG CHO TRẺ MẦM NON
MỤC TIÊU:
Giúp giáo viên:
Hiểu được khái niệm Kỹ năng sống là gì?
Mục đích của việc dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non?
Dạy kỹ năng sống cho trẻ MN bao gồm những nội dung gì?
Thực hành đưa giáo dục kỹ năng sống vào các hoạt động trong trường mầm non
1/Khái niệm: Kỹ năng sống là gì?
Là những kỹ năng cần có cho hành vi lành mạnh cho phép bạn đối mặt với những thách thức của cuộc sống hằng ngày
2/Mục đích:
Dạy kỹ năng sống cho trẻ MN nhằm giúp trẻ có kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được những điều nên làm và không nên làm.
- Theo TS Trần Bội Lan, chuyên gia tư vấn đào tạo, Trung tâm ABS TPHCM cho biết: “Ở các nước trên thế giới, giáo dục kỹ năng sống được đưa vào CT giảng dạy và là một môn học”.
- Các chuyên gia cho rằng: nội dung GD Kỹ năng sống cho trẻ em hết sức đơn giản và gần gũivới trẻ.
- Sự hợp tác, tự kiểm tra, tính tự tin, tự lập, tò mò, khả năng thấu hiểu và giao tiếp.
- Học cách có được những mối liên kết mật thiết với các bạn khác trong lớp, biết chia sẽ, chăm sóc, lắng nghe, trình bày và diễn đạt được ý của mình trong nhóm bạn.
- Giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin khi tiếp nhận các thử thách mới.
- Biết giới thiệu về bản thân và gia đình mình trước đám đông, biết mình đang học lớp nào, thích cái gì và điạ chỉ nhà mình ở đâu.
- Nhận biết các ưu khuyết điểm của bản thân.
- Biết cách ứng xử với mọi người xung quanh. Học cánh lắng nghe mọi người và đối đáp.
- Nhận biết những hoàn cảnh không an toàn, cách giữ an toàn cho mình nơi công cộng (trong sân trường, công viên, siêu thị, ngoài phố, khi gặp người lạ,…)
- Hành vi bắt chước
- Thói quen thực hiện lâu ngày → kỹ năng
- Chúng ta chỉ dạy trẻ: Nên hay Không nên →những hành vi này sẽ được tích lũy trong quá trình hướng dẫn của GV.
3/ Những kỹ năng cơ bản đầu tiên của trẻ MN là:
- Tự tin
- Hợp tác
- Tò mò
- Giao tiếp
Câu hỏi gợi ý:
- Nếu lạc đường sẽ tìm đến ai để hỏi?
- Nếu có người lạ đụng chạm vào người con phải làm gì?
- Nếu bị ai bắt nạt con kêu cứu như thế nào?
4/ Dạy kỹ năng sống theo chủ đề:
VD: Chủ đề “Nhận biết những nguy cơ cháy nổ có thể gặp”
- Nhận biết các nguồn gây ra lửa (bếp gas, bật lửa, cồn, nến, dầu, xăng,..)
- Biết ảnh hưởng tốt /xấu của lửa trong cuộc sống.
- Biết cách dập lửa an toàn (khăn ướt, nước, bình xịt)
- GV có thể cho trẻ đóng vai giả làm chú lính cứu hoả → từ đó trẻ sẽ được trang bị kiến thức và KN cần thiết cho mình.
Hình thức Giáo dục kỹ năng sống:
1) Hoạt động vui chơi
2) Trong các nghi thức văn hoá
3) Trong quá trình “sai vặt” trẻ
5/ GD kỹ năng sống được thông qua các hình thức:
5.1/ Hoạt động vui chơi:
Việc tổ chức HĐVC cho trẻ không chỉ giúp hình thành khả năng mà còn đặt nền tảng khá vững chắc để phát triển những KN sống.
→Qua thực tế khi tổ chức vui chơi cho trẻ GV chưa chú trọng hình thành những KN sống và trí tưởng tượng cho trẻ.
VD: Trong TCXD sẽ thấy được giá trị thật độc đáo của việc PT nhân cách hay hình thành KN sống cho trẻ.
→ XH của trẻ em được hình thành 1 cách thú vị: có thủ lĩnh, có nhóm, có sự hợp tác giúp đỡ nhau, có những cơ hội để phát triển trí tưởng tượng của trẻ.
5.2) Trong các nghi thức văn hoá:
VD: Văn hoá trong ăn uống
- Sử dụng những ĐD, vật dụng ăn uống
- Những hành vi trong ăn uống (văn hoá ăn chuối)
- Ví dụ: văn hoá chào hỏi
* Dạy cho trẻ:
- Chào bạn- chào như thế nào?
- Chào ba mẹ - chào ra sao?
- Hoặc KN giao tiếp: trẻ chưa biết xưng hô như thế nào đối với người mới gặp chẳng qua là chào hỏi qua lệnh của người lớn
5.3) Trong quá trình “sai vặt” trẻ
Nên giao việc vặt cho trẻ từ khi trẻ bước sang tuổi thứ 2
* Hạn chế:
- Một số GV làm sẵn cho trẻ
- Bưng cơm, kê bàn ghế sẵn hoặc bé nào làm được GV gọi hoài.(VD)