Đã bao giờ bạn cảm thấy ngạc nhiên khi chứng kiến cảnh trẻ em Nhật tự đi tàu một mình, tự băng qua công viên tới trường hàng ngày một mình như một công việc rất đỗi bình thường?
Ở Nhật, việc tạo ra thói quen độc lập từ sớm cho trẻ là một việc làm tốt và được ưu tiên hàng đầu ở các trường học.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá một trường học ở Nhật Bản, để tìm hiểu xem cách giáo dục nào đã góp phần giúp cho Nhật trở thành một trong những quốc gia an toàn nhất thế giới.
An toàn khi đi học
Để trẻ tự đi bộ tới trường, trẻ em Nhật được dạy cách nhận biết đường đi, cách qua đường an toàn, các tín hiệu giao thông... Và lưu ý luôn đi một cung đường nhất định mỗi lần bố mẹ dắt con tới trường.
Thông thường, một số trường tiểu học ở Nhật sẽ tổ chức học sinh của mình thành những nhóm nhỏ để đi bộ tới trường. Tuy nhiên, ở thủ đô Tokyo, điều này là khá hiếm, do vậy các em học sinh sẽ phải tự mình đi tới trường. Nhà trường cũng giúp đỡ phụ huynh bằng cách tư vấn cho họ hướng dẫn con em mình đi bộ tới trường trong ngày khai giảng.
Để giúp trẻ hứng thú hơn với việc này, bố mẹ Nhật có thể tìm một người bạn nhỏ đi cùng con để khuyến khích chúng. Ngoài ích lợi giúp trẻ nhạy bén hơn trong việc nhận biết đường đi, điều này còn giúp phụ huynh tìm thấy bé dễ dàng sau mỗi giờ tan học.
An toàn khi ra ngoài chơi
Đặt ra quy tắc với trẻ: luôn cất cặp sách và mũ về nhà trước khi ra ngoài chơi để đảm bảo con bạn đã về nhà an toàn.
Lý do vì sao? Theo cảnh sát, ngay sau khi tan trường là thời điểm nguy hiểm nhất đối với trẻ em. Đó là lúc các em dễ mải chơi nhất và không về nhà ngay, kẻ xấu vì thế sẽ tận dụng sơ hở này.
Trước khi con ngoài chơi, cha mẹ Nhật thường dạy trẻ biết cách thông báo cho phụ huynh rằng chúng sẽ đi chơi ở đâu, đi với bạn nào, chơi trò gì và khi nào phải có mặt ở nhà. Họ cũng không quên dặn chúng trở về nhà trước khi trời tối.
Không nên cho trẻ tới chơi nhà một ai đó khi không có người lớn ở nhà. Ở Nhật, phụ huynh của các em học sinh cùng lớp thường chia sẻ số điện thoại với nhau để tiện liên lạc. Khi con họ định tới nhà một người bạn chơi, họ sẽ kiểm tra để đảm bảo lúc đó cha mẹ của bé kia có mặt ở nhà.
Phụ huynh Nhật sẽ tránh để con mình chơi tại những nơi nhiều người tụ tập qua lại như trung tâm thương mại, bãi đỗ xe hay chơi tại những nơi xa khu vực sinh sống, bởi vì sẽ rất khó để kiểm soát.
Trẻ em Nhật được cha mẹ dạy rằng: trong trường hợp cảm thấy nguy hiểm hay sợ hãi, trước hết phải chạy tới một cửa hàng, đồn cảnh sát gần đó, hoặc tới nơi có thể yêu cầu sự giúp đỡ ngay lập tức.
An toàn khi chơi với bạn bè
Không nên để trẻ mang số tiền lớn theo người khi chúng đi chơi, cũng không nên để trẻ mượn, vay tiền những người khác. Dĩ nhiên vẫn nên linh hoạt trong một số trường hợp đặc biệt. Ở đây, mục đích chính của chúng ta là để bảo vệ trẻ khỏi việc bị bắt nạt, ăn cướp hay tống tiền.
Không nên để trẻ mang theo đồ chơi cầm tay khi chúng ra ngoài chơi. Bởi vì trẻ có thể dễ làm thất lạc đồ chơi khi đi chơi chỗ nọ chỗ kia. Và để tránh trường hợp trẻ sẽ tranh cãi, nghi ngờ nhau khi mất đồ chơi.
An toàn khi sử dụng điện thoại di động
Cha mẹ nên thận trọng khi để trẻ sử dụng điện thoại di động. Với sự phát triển công nghệ ngày nay, việc dùng điện thoại di động giống như một lẽ tất yếu, nhất là khi nó lại là một công cụ kết nối giữa gia đình và nhà trường. Tuy nhiên, điều này có thể gây ra tình trạng bắt nạt ở lứa tuổi tiểu học, ngay cả ở lứa tuổi trung học, điện thoại di động cũng dễ gây một số phiền toái khác.
Tại các trường học Nhật Bản, họ hướng dẫn các bậc cha mẹ giải thích cho con mình hiểu những mối nguy hiểm của Internet ở phương diện bảo mật thông tin.
Nên cài phần mềm lọc trên điện thoại của con bạn để kiểm soát và bảo vệ chúng khỏi các trang web có hại.
Để tập cho con bạn thói quen sử dụng điện thoại di động tốt:
- Không để trẻ sử dụng điện thoại trong giờ ăn và khi học.
- Giữ tạm điện thoại của con trong giờ giới nghiêm của chúng hoặc khi tới giờ ngủ.
Để bảo vệ an toàn cá nhân trẻ và gia đình bạn:
- Không bao giờ nói số điện thoại, địa chỉ email cho người lạ khi không cần thiết.
- Không truy cập các web hoặc ứng dụng lạ yêu cầu thông tin cá nhân.
- Không nhận cuộc gọi hoặc trả lời tin nhắn lạ.
- Không gặp người làm quen qua Internet.
- Trao đổi những vấn đề quan trọng bằng cách gặp gỡ, không lạm dụng việc nhắn tin.
- Không tạo quá nhiều nhóm trò chuyện không cần thiết.
Nhìn chung, phần lớn những lời khuyên trên đây đều là những điều chúng ta thường nghe thấy tại rất nhiều nước. Tuy nhiên các trường học Nhật bản tạo ra sự khác biệt bằng cách hướng vào việc thực hành nó thế nào trong thực tế, sát sao nó ra sao trong việc hướng dẫn phụ huynh thực hiện. Đối với trẻ em, dạy chúng tự nhận thức được những việc mình làm, nhận thức được trách nhiệm của bản thân sẽ nuôi dưỡng tư duy độc lập cho con trẻ. Đó là lý do vì sao so với các nước khác, Nhật Bản là một nơi an toàn để bạn có thể dắt con trẻ đi bộ tới trường.